اخلاق پزشكي در طبابت
اخلاق پزشكي امروزه در جهان ابعاد گسترده‌اي پيدا كرده و در سالهاي اخير وسعت موضوع بحدي شده كه در حال حاضر انستيتوهاي اخلاق پزشكي و متخصصين اخلاق پزشكي (Medical Ethicists) در سراسر جهان مشغول فعاليت هستند.
هر فعاليت پزشكي از تحقيقات بر روي بيماران گرفته تا حفظ اسرار پزشكي و از گرفتن رضايت آگاهانه گرفته تا روابط پزشكان تابع ملاحظات اخلاقي مي باشد.
همانطور که ذکر شد بسياري از موضوعات مهمي كه در گذشته جزء اخلاق محسوب ميشدند امروزه در قوانين كشورها ادغام شده است.
اما عليرغم تمامي اين تغييرات هنوز هم اصول رفتار اخلاقي ماهيت اصلي خود را حفظ كرده است.
در واقع كل اخلاق پزشكي بر اين اصل بنا شده است كه «بيمار مركز جهان پزشكي است و تمام تلاش پزشك بايد در پيرامون آن باشد.»
پزشك براي خود بيمار است نه مسائل پيرامون وي.
او هيچگاه نبايد عملي بر خلاف تمايل بيمار انجام دهد و مسائلي چون پول، سياست، طبقه اجتماعي، نژاد، مذهب و مليت نبايد در رابطه بين پزشك و بيمار تأثير بگذارند.
از اين اصل، ساير جنبه هاي رفتار اخلاقي مثل رابطه پزشك با پزشك يا پزشك با اجتماع و غيره مشتق مي شوند.
اصل كلي اي که راهنماي رفتار اخلاقي مي باشد آن است که حتي اگر اعمالي از نظر قانون جرم نباشد ولي برخلاف اصول پذيرفته شده توسط صنف پزشكي باشد نبايد آنرا انجام داد. به عبارت ديگر حتي اگر يك پزشك تصور كند كه با احتراز از قانون شكني در واقع اخلاق را رعايت کرده و اعمالي را که انجام ميدهد بر خلاف قانون نيست ولي اگر ساير همکارانش اعمال وي را تأييد نکرده و آنها را نپذيرند، اعمال اين پزشک غير اخلاقي است.
اصول اخلاقي زير در جهان پزشکي امروز مورد قبول است ولو اينکه در قوانين کشورها نيامده باشد:
1- پزشكان نسبت به بيماران، همكاران و جامعه داراي وظايفي هستند. ملاحظه اصلي بر روي بيمار است. بيمار دليل وجودي پزشك است و ساير مسايل نسبت به اين حقيقت در فرع قرار دارند.
پزشك نبايد بدون اطمينان از اينكه مراقبت پزشكي بيمارش به فرد باصلاحيت ديگري محول شده بيمار را بحال خود واگذارد. مثلاً اگر ساعت كاري پزشك در ساعت معيني به پايان ميرسد تا وقتي که بيماران را به پزشک بعدي تحويل نداده نبايد بيماران و محل كار خود را ترک کند و حتي اگر درمان دراز مدتي را براي بيمارانش شروع کرده، بايد آنها را ادامه دهد مگر اينکه پزشک بعدي آن درمانها را متقبل شود.
2- پزشك بايد بدون درنظر گرفتن ملاحظات نژادي، اقتصادي، مذهبي و غيره بهترين درماني را كه تصورمي كند به سلامت رواني و جسمي بيمارش كمك مي كند براي وي انجام دهد. پزشك بايد بطور انفرادي يا با مساعدت ساير پزشكان درمان خود را انتخاب كند و در تشخيص يا درمان نبايد تحت تأثير فشار يا اصول اداري يا سياسي قرار گيرد.
3- پزشكان بايد با يكديگر رفتار مؤدبانه و منطقي داشته باشند كه اين خود براي منفعت بيمار است چرا كه در صورت وجود تفرقه بين پزشكان (بعلت حسادت يا ...) بهترين روش هاي درماني را هم نميتوان اجرا کرد.
پزشك نبايد تشخيص و درمان پزشك ديگر را در مورد بيمارش مورد انتقاد قرار دهد بلكه در صورتيكه بداند با اين تشخيص و درمان منافع بيمار تأمين نميگردد بايد خود مستقيماً با پزشك مربوطه تماس برقرار کند.
بجز در موارد اورژانسي پزشك نبايد بدون مشاوره و رضايت، در درمان پزشك ديگري اختلال ايجاد كند. در موارد اورژانس نيز پزشك هر بيمار بايد در اولين فرصت در جريان اقدامات انجام شده براي بيمارش قرار گيرد.
لطفاً کانال " دفاع از حقوق جامعه پزشکی" را به جامعه محترم پزشکی و پیرا پزشکی کشور معرفی نمایید.
برای عضویت در این کانال کافیست بر روی لینک زیر کلیک فرمایید
https://telegram.me/dadmehr_org