تعریف هویت: هویت مجموعه صفات و مشخصاتی است که موجب تشخیص یک فرد از افراد دیگر می گردد.
در خصوص صدور هر گواهی باید به امر احراز هویت فردی که برای وی گواهی صادر می گردد توجه و دقت بسیار زیادی نمود چراکه ممکن است فردی که جداً مبتلا به بیماری است به شما مراجعه نماید و نام فرد دیگری را به جای نام واقعی خود به شما بگوید و شما با توجه به معاینه انجام شده گواهی مبنی بر معاینه وی در زمان مشخص و نیاز به استراحت برای وی صادر نمایید و این در حالی باشد که فرد اصلی در همان زمان در مکان دیگری به انجام بزه کاری و مثلاً سرقت مشغول است و بعداً در صورت سؤال مقام قضایی گواهی پزشک را مبنی بر معاینه توسط وی در آن زمان خاص و ابتلا به بیماری به مراجع قضایی ارائه می نماید که در این حالت پزشک به عنوان شریک جرم و معاون در ارتکاب بزه معرفی خواهد شد. یکی از همکاران موردی را ذکر می کرد که دانش آموزی که مبتلا به بیماری سرماخوردگی بود به جای چندین نفر از همکلاسان خود به پزشکان مختلف مراجعه نموده بود و به نام تمام آنان گواهی استراحت دریافت کرده و در نتیجه تعداد زیادی از شاگردان آن کلاس در سر جلسه امتحان با گواهی پزشکان مختلف حاضر نشده بودند.
حالت دیگر در امر اخذ گواهی سلامت است که ممکن است فردی سالم به جای یک بیمار خود را به پزشک معرفی نماید و پزشک بدون احراز هویت وی را معاینه نموده و آزمایشات لازم را درخواست کرده و در نهایت گواهی سلامت به نام فرد بیمار صادر نماید این حالت را در افراد معتاد که نیاز به اخذ گواهی سلامت و عدم اعتیاد دارند می توان دید. بدین ترتیب که یک فرد سالم خود را به نام فرد دیگری که معتاد است و نیاز به گواهی عدم اعتیاد دارد معرفی نموده و مورد آزمایش قرار می گیرد و گواهی عدم اعتیاد به نام فرد معتاد دریافت می دارد.
در این موارد باید از بیمار درخواست ارائه کارت شناسایی معتبر مانند شناسنامه عکس دار و یا گواهی نامه نمود ( البته شناسنامه کودکان و نوجوانان زیر هجده سال فاقد عکس می باشد که در این حالت باید به مدارک هویت دیگر بسنده نمود و یا از روش های دیگری جهت احراز هویت ایشان بهره جست.)
مدارک شناسایی معتبر عبارتند از اصل شناسنامه عکس دار، اصل کارت ملی، اصل گواهی نامه و اصل پاسپورت. سایر مدارک شناسایی فاقد اعتبار لازم جهت صدور گواهی می باشند هر چند که ممکن است این مدارک شناسایی در مراجع خاص مورد قبول واقع شوند.
نکته مهم این است که کپی شناسنامه ای که برابر اصل نشده باشد نیز نمی تواند به عنوان مدرک شناسایی معتبر به کار رود چرا که سوء استفاده از آن بسیار ساده است برای مثال کافی است از اصل شناسنامه کپی تهیه نمود و سپس با استفاده از لاک مشخصات آن را تغییر داد و مجدداً از این کپی تغییر یافته کپی تهیه کرد
در خصوص گواهی های مهم می توان عکس بیمار را در بالای برگه گواهی الصاق نمود و روی آن را امضاء کرد و یا ممهور به مهر خود نمود و در گواهی ذکر نمود که" از صاحب عکس الصاقی امضاء شده ( ممهور) آقا/خانم....... معاینه به عمل آمد و........ که از این روش در صدور گواهی های مهم مانند گواهی بکارت استفاده می شود. "
در صورت عدم وجود مدرک هویت معتبر می توان از اثر انگشت فرد درخواست کننده گواهی استفاده نمود و گواهی را چنین آغاز کرد "از صاحب اثر انگشت فوق که فاقد مدارک شناسایی معتبر می باشد و خود را آقای ...... می نامد معاینه به عمل آمد و......."
باید توجه داشت که صدور هر گواهی بدون احراز هویت فرد، کاری کاملاً غلط و غیر اصولی است که پزشک مستقیماً مسئول آن شناخته می شود و در صورت ایجاد هرگونه مشکل قانونی، باید در برابر قانون پاسخگو باشد.
بسیار پیش می آید که فردی به دلیل استفاده از دفترچه بیمه اقوام یا آشنایان هویت واقعی خود را مخفی کرده و خود را با نام صاحب دفترچه بیمه معرفی می نماید. در این موارد پزشکان (کادر درمانی) باید کاملاً هوشیار باشند و در امر احراز هویت بیمار خود دقت لازم را صرف نمایند. در این موارد مکرراً پیش می آید که پس از چند روز فرد خاطی مجدداً به پزشک مراجعه نموده و به منظور اخذ گواهی جهت ارائه به مراجع قانونی یا دولتی و محل کار، هویت واقعی خود را افشاء می نماید. مثلاً بیماری که به علت تصادف دچار شکستگی استخوان های ساق پا شده است و به منظور سوء استفاده از دفترچه بیمه برادرش، خود را به نام وی و با دفترچه وی معرفی نموده است و پذیرش بیمارستان نیز به دلیل شباهت این دو برادر متوجه این موضوع نشده است لذا پرونده به نام برادر وی صادر شده است بعد از مدتی این فرد پس از طرح شکایت در مراجع قانونی به پزشکی قانونی معرفی می گردد و پزشکی قانونی پرونده بالینی بیمار را از بیمارستان درخواست می کند. مشکل از اینجا آغاز می شود که پرونده بالینی به نام برادر بیمار است و نه به نام خود بیمار! پس می بینیم که امر احراز هویت بیمار، به هر دلیلی که به پزشک مراجعه نماید از موارد بسیار مهم می باشد.
همکاران محترم می توانند جهت کسب اطلاعات کامل و دقیق در خصوص نحوه صدور گواهیهای پزشکی به کتاب اصول گواهی نویسی پزشکی تألیف دکتر کامران آقاخانی انتشاران نور دانش مراجعه نمایند.